Jesteś pracownikiem oddelegowanym, jeżeli twój pracodawca wyśle Cię na określony czas do pracy w innym kraju Unii Europejskiej (np. do Niemiec). Wtedy dotyczą Cię regulacje Unii Europejskiej odnośnie oddelegowania siły roboczej.

Któremu prawu pracy podlegam?

Obowiązuje Cię prawo pracy kraju, z którego zostałeś oddelegowany i przepisy niemieckiego prawa pracy dotyczące:

• maksymalnego wymiaru czasu pracy
  Zgodnie z ustawą nie możesz pracować więcej, niż 8 godzin dziennie. Istnieje możliwość okresowego podwyższenia wymiaru czasu pracy do 10 godzin dziennie, pod warunkiem, że w okresie 6 miesięcy średnia czasu pracy nie będzie przekraczać 8 godzin dziennie. Masz prawo do przynajmniej 30-minutowej przerwy w pracy, jeżeli pracujesz od 6 do 9 godzin dziennie. Jeżeli pracujesz więcej niż 9 godzin masz prawo do przynajmniej 45 minutowej przerwy w pracy.
• minimalnego wymiaru czasu wolnego na odpoczynek
  Po zakończeniu pracy musisz mieć do dyspozycji przynajmniej 11 godzin (w wyjątkowych wypadkach 10 godzin) czasu wolnego, zanim znów przystąpisz do pracy.
• minimalnego wymiaru urlopu wypoczynkowego
  Masz prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 20 dni w roku, jeżeli pracujesz 5 dni w tygodniu lub w wymiarze co najmniej 24 dni w roku, jeżeli pracujesz 6 dni w tygodniu.
• ochrony macierzyństwa
  Kobiety w ciąży są objęte szczególną ochroną przed wypowiedzeniem umowy o pracę. Są zwolnione z obowiązku świadczenia pracy w okresie od 6 tygodni przed porodem do 8 tygodni po porodzie (urlop macierzyński).
• bezpieczeństwa w miejscu pracy
  Również Twojego miejsca pracy dotyczą przepisy, które pracodawca musi zachować, żeby zapewnić bezpieczeństwo i higienę pracy.
• zakazu dyskryminacji
  Pracodawca musi dbać o to, żeby pracownicy nie byli dyskryminowani (np. mężczyźni i kobiety muszą być traktowani tak samo).
• wynagrodzenia minimalnego
  I Tobie przysługują branżowe płace minimalne obowiązujące w Niemczech! Zapytaj o to w związkach zawodowych! Od dnia 01.01.2015 obowiązuje w Niemczech powszechna płaca minimalna w wysokości 8,50 € brutto za godzinę.

Gdzie jestem ubezpieczony?

Jeżeli jesteś pracownikiem oddelegowanym przez maksymalnie 24 miesiące zachowujesz prawo do ubezpieczenia społecznego w kraju, z którego zostałeś oddelegowany.
Powinno to zostać potwierdzone zaświadczeniem A1, wystawionym przez ubezpieczalnię społeczną tego kraju, z którego zostałeś oddelegowany (w przypadku Polski – przez ZUS). W takim przypadku zachowujesz prawo do ubezpieczenia zdrowotnego w kraju, z którego zostałeś oddelegowany. Do wizyty u lekarza w Niemczech potrzebna Ci będzie Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), która powinna zostać Ci wystawiona w kraju, z którego zostałeś oddelegowany.

Jeżeli jesteś oddelegowany przynajmniej przez rok, możesz wnioskować w niemieckiej kasie chorych o niemiecką kartę ubezpieczenia zdrowotnego. Do tego jest potrzebny specjalny dokument z kraju oddelegowania (S1). Tylko na podstawie tego dokumentu i po wydaniu niemieckiej karty ubezpieczenia zdrowotnego będziesz miał w Niemczech prawo do wszystkich świadczenia zdrowotnych.

Oddelegowanie nie jest zgodne z prawem, jeżeli:

• Nie posiadasz ważnego zaświadczenia A1.
• Dopiero w Niemczech wziąłeś udział w rekrutacji i zostałeś zatrudniony.
• Twoja firma nie działa w Twoim kraju rodzinnym (tzw. firma „krzak”).
• Pracujesz dłużej, niż 24 miesiące w Niemczech, bez odprowadzania tu składek na ubezpieczenie społeczne.

Otrzymujesz instrukcje co do pracy od współpracowników z niemieckiego przedsiębiorstwa? Może to oznaczać, że Twoje oddelegowanie nie jest prawidłowe. Zapytaj o radę w poradni lub w związkach zawodowych!

Przed wyjazdem do Niemiec

Dowiedz się:

• Czy istnieje pisemna umowa o pracę i pisemne porozumienie w sprawie oddelegowania?
• Czy wiadomo, gdzie będziesz mieszkać? Czy noclegi są finansowane przez pracodawcę? Czy zapisano to w umowie?
• O zakładzie pracy w Niemczech, w którym będziesz pracować.
• O obowiązującym minimalnym wynagrodzeniu w Niemczech. Sprawdź czy Twoje wynagrodzenie jest wystarczająco wysokie?

Załatw:

• Zaświadczenie A1
• Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego
• Przy długoterminowym oddelegowaniu dokument S1

Do pracy w Niemczech nie potrzebujesz jako obywatel/ka Unii Europejskiej albo jako osoba z miejscem zamieszkania w kraju członkowskim Unii Europejskiej pozwolenia na pracę. Wyjątkiem jest oddelegowanie do Niemiec z Chorwacji, gdzie obowiązują ograniczenia zatrudnienia w określonych branżach. Zasięgnij informacji na ten temat!

Po przybyciu do Niemiec

Zamelduj pobyt w administracji miasta. Zrób to osobiście, nie pozostawiaj tego pracodawcy!
W przypadku długoterminowego oddelegowania (dłuższe niż 1 rok): wnioskuj o kartę ubezpieczeniową w niemieckiej kasie chorych.
Notuj swój codzienny czas pracy. Zapytaj kolegów o dane kontaktowe (adres i numer telefonu). Bez tych informacji może być ciężko uzyskać swoje roszczenia w przypadku konfliktu!
Możesz dochodzić swojego wynagrodzenia przed sądem niemieckim nawet wtedy, gdy Twój pracodawca ma swoją siedzibę za granicą! Przed wyjazdem z Niemiec zgłoś się we właściwym czasie po pomoc do poradni.

Od pierwszego dnia pracy w Niemczech zostań członkiem związków zawodowych! Nawiąż kontakt ze właściwym branżowym związkiem zawodowym.
W razie wątpliwości pytaj w poradni. Jeżeli jesteś członkiem związków zawodowych w swoim kraju rodzinnym, zapytaj we właściwym niemieckim związku zawodowym, czy Twoje członkostwo zostanie uznane.